Actividade 45: Os Primeiros Médicos

No campo da mediciña, como en tantos outros da antigúedade, destacaron os gregos. Tedes que facer unha entrada describindo brevemente a vida e as aportacións médicas de Galeno e Hipócrates.

GALENO:

Non se sabía moito sobre a composición e o funcionamento do corpo humano porque, durante séculos, Roma prohibiu a disección humana. Galeno atopou unha forma de eludir esa prohibición  diseccionando animais.

Galeno intuíu que os simios eran similares ás persoas na súa anatomía. Esta idea levouno a  diseccionar tanto animais vivos como mortos. Por horrible que soe esa práctica, aprendeu moito dos seus experimentos. Por unha banda, estableceu firmemente que o sangue fluía polas veas.

Poucas persoas consideran a Galeno como un biólogo; no mellor dos casos, poderían consideralo un  zoólogo por todo o traballo que fixo cos animais. Con todo, temos que entender que  diseccionó simios para comprender como funcionaba o corpo humano, non por ningún interese en Comezou os seus experimentos con simios, pero logo usou porcos porque os rostros dos simios parecíanse demasiado ao dos humanos.

Se Galeno tivese o equipo para estudar o ADN, a estrutura celular ou calquera cousa a nivel  microbiológico, probablemente faríao. A pesar do seu mal xenio e a súa terrible disposición, a súa era unha mente  ávidamente curiosa.

Descubriu como funcionaba a traquea e  delineó o seu deseño, así como unha estrutura anatómica próxima, a larinxe. Tamén descubriu como funcionan os pulmóns... inflando un par de pulmóns cun fol. Ao longo da historia, seguiu sendo a maior referencia en anatomía, pero só ata o século  XVI.

Para entón, levantouse a prohibición da disección humana. Moitos científicos e médicos non tiñan reparos en abrir á xente; podían refutar (e fixérono) moitas das ideas de Galeno.

Gran parte dos seus estudos de fisioloxía tiveron como guía a pensadores filosóficos como Aristóteles e o seu mestre, Platón. Naturalmente, o seu heroe na medicina,  Hipócrates, xogou un papel importante pero, a pesar de todas estas influencias, Galeno fixo moitos descubrimentos, dos cales se probaron bastantes.

Galeno deulle ao mundo a súa primeira explicación completa sobre os pulmóns e como funcionan. Os científicos de hoxe en día aínda se basean nos coñecementos adquiridos cos seus experimentos.

O legado de Galeno

Gran parte da nosa comprensión da anatomía humana provén directamente do traballo de Galeno. Os seus (espantosos) experimentos provocaron unha evolución na comprensión de como funciona o corpo humano. Grazas ao seu traballo coñecemos:

A diferenza entre sangue  venosa e arterial.

O sistema circulatorio.

O sistema respiratorio.

O sistema nervioso, incluída a diferenza entre os nervios sensoriais e motores.

A  medula  espinal.

A columna vertebral.

O sistema reprodutivo.

Sen dúbida, cometeu erros no camiño. Non puido estudar a anatomía humana, polo que algunhas das súas interpretacións decididamente non son humanas, como o útero que, nas súas descricións, parécese ao dun can.

HIPÓCRATES:

Este pioneiro da medicina occidental, desenvolveu un sistema baseado na observación e a experiencia para o estudo das enfermidades, atribuíndo as causas das mesmas a fenómenos meramente naturais e non a intervencións dos deuses como se cría ata ese entón. Ademais, considerou que o mantemento da saúde depende exclusivamente da dieta e a hixiene.

Foi o primeiro en recompilar de maneira organizada os síntomas dos pacientes para elaborar diagnósticos a partir deles, práctica que lle permitía predicir o curso das enfermidades. Ademais, estableceu relacións entre os estados anímicos e certas patoloxías (Teoría dos humores), e suxeriu que o contido dos soños podía revelar a verdadeira natureza dos trastornos orgánicos.

Na Grecia Clásica existían dúas escolas principais onde se ensinaba a medicina, falamos por unha banda da escola de  Cnido e por outro a de  Cos. Cada unha tiña un punto de vista diferente sobre como tratar as enfermidades. A escola de  Cnido daba máis importancia ao diagnóstico, mentres que a escola de  Cos (na que estudou  Hipócrates e que posteriormente pasaría a chamarse escola  Hipocrática) centrábase no coidado do paciente e o prognóstico. Isto precisamente fixo que a escola de  Cos fose máis exitosa á hora de aplicar diagnósticos xerais e tratamentos pasivos que a escola de  Cnido. Ao estar prohibida a disección de cadáveres nesta época, para a escola de  Cnido era complicado determinar que provocaba enfermidades con síntomas pouco coñecidos. Así na escola de  Cos tratábanse enfermidades de maneira máis eficaz e permitiu un gran desenvolvemento na práctica clínica.

Podemos ver como a medicina actual na que o médico busca un diagnóstico específico e un tratamento especializado (como promovía a escola de  Cnido), afástase da forma en que se traballaba na escola de  Cos. Este cambio no pensamento médico desde o tempo de  Hipócrates provocou que este recibise duras críticas ao longo dos últimos séculos.